Sąd Apelacyjny w Krakowie

Sąd Apelacyjny w Krakowie
	; Sąd Apelacyjny, 2011
Państwo	Polska
Dziedzina	Sądy powszechne
Prezes	vacat
Adres	ul. Przy Rondzie 3,; 31-547 Kraków
	Położenie na mapie Polski Sąd Apelacyjny w Krakowie
	50,06505°N 19,96201°E/50,065050 19,962010
	Strona internetowa

Sąd Apelacyjny w Krakowie – jeden z jedenastu i jednocześnie najstarszy sąd apelacyjny w Polsce, powołany w 1856 roku^[1].

Status prawny

Sąd apelacyjny jest państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Wszystko zaczęło się od uchwalonej przez Sejm w 1990 roku Ustawy z dnia 13 lipca o powołaniu sądów apelacyjnych oraz o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks postępowania karnego, o Sądzie Najwyższym, o Naczelnym Sądzie Administracyjnym i o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 1990 r. nr 53, poz. 306), której art. 1 ust. 1 brzmi: „Powołuje się sądy apelacyjne jako sądy powszechne”.

Obszar właściwości:^[2]

Struktury organizacyjne

Sądy apelacyjne funkcjonują w strukturach sądów powszechnych, które rozstrzygają w drugiej instancji środki odwoławcze od orzeczeń okręgowych sądów, które wydawane są w pierwszej instancji.

Dotyczy to spraw z zakresu:

prawa cywilnego – również gospodarczego, rodzinnego i opiekuńczego przez Wydział I Cywilny,
prawa karnego – przez Wydział II Karny,
prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – przez Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,
sprawowanie nadzoru nad działaniem administracyjnym powszechnych sądów, działalnością notariuszy i organów notarialnego samorządu, działalnością komorników.

W Sądzie Apelacyjnym w Rzeszowie utworzono następujący wydziały:

Wydział I Cywilny.
Wydział II Karny.
Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Wydział IV Wizytacji.

Historia

W 1815 roku w Wolnym Mieście Krakowie powołano Sąd Apelacyjny^[3]. W 1854 roku w Krakowie utworzono Wyższy Sąd Krajowy dla Zachodniej Galicji, któremu podlegały sądy obwodowe w: Jaśle, Nowym Sączu, Rzeszowie, Tarnowie, Wadowicach. Prezesami sądu byli: Paul Sonntag (1856–1863), Emanuel Heinrich Komers-Lindenbach (1864–1865), Theodor Christiani-Kronwald (1866–1867), Wiktor Kopff (1868–1871), Wacław Budwiński (1872–1879), Fryderyk Dargun (1880–1886), Ignacy Zborowski (1887–1898), Maciej Czyszczan (1899–1904), Witold Hausner (od 1905)^[4].

1 stycznia 1919 roku sądownictwo w Galicji zostało przejęte przez Polskę. W 1919 roku zmieniono nazwę sądu na Sąd Apelacyjny w Krakowie, któremu podlegały sądy okręgowe w: Jaśle, Krakowie, Nowym Sączu, Rzeszowie, Tarnowie, Wadowicach i od 1934 roku w Kielcach. Prezesami Sądu Apelacyjnego byli: Władysław Wolter (do 1928), Adam Strawiński (od 1928), Franciszek Parylewicz (od 1932), Kazimierz Rudnicki (od 1936), Bronisław Sawicki (od 1936)^[5]. Podczas II wojny światowej Sąd Apelacyjny działał pod kontrolą władz niemieckich, a prezesem był Karol Gniewosz^[6].

W 1944 roku ustanowiono tymczasową siedzibę dla Sądu Apelacyjnego w Krakowie-Rzeszowie. W marcu 1945 roku przywrócono siedzibę sądu w Krakowie. Prezesami sądu byli: Karol Gniewosz, Kazimierz Rudnicki (1946–1950). 1 stycznia 1951 roku Sąd Apelacyjny został przekształcony w Sąd Wojewódzki w Krakowie^[7].

1 października 1990 roku powołano Sad Apelacyjny w Krakowie^[8]. Od 1990 Sąd Apelacyjny w Krakowie wydaje biuletyn „Krakowskie Zeszyty Sądowe”.

Prezesi Sądu Apelacyjnego:: 1990–1996. Elżbieta Sadzik.; 1996–2000. Zbigniew luberda.; 2000–2006. Włodzimierz Baran.; 2006–2012. Andrzej Struzik.; 2012–2016. Krzysztof Sobierajski.; 2023–2024. Zygmunt Drożdżejko^[9]

Znani sędziowie

Przypisy

↑ Grzegorz M.G.M. Kowalski Grzegorz M.G.M., SĄDOWNICTWO OD REFORM W POŁOWIE XIX WIEKU DO 1918 ROKU [online] .
↑ Właściwość
↑ Wolne Miasto Kraków
↑ Sadownictwo od reform w połowie XIX wieku do 1918 roku
↑ Druga Rzeczpospolita
↑ Okres II wojny światowej
↑ Polska Ludowa
↑ Najnowsze dzieje
↑ Jarosław Sidorowicz: Zarzucał sędziemu, że sprzyja opozycji i USA. Teraz został prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie. krakow.wyborcza.pl, 2023-09-21. [dostęp 2023-11-07].

[1] Grzegorz M.G.M. Kowalski Grzegorz M.G.M., SĄDOWNICTWO OD REFORM W POŁOWIE XIX WIEKU DO 1918 ROKU [online] .

[2] Właściwość

[3] Wolne Miasto Kraków

[4] Sadownictwo od reform w połowie XIX wieku do 1918 roku

[5] Druga Rzeczpospolita

[6] Okres II wojny światowej

[7] Polska Ludowa

[8] Najnowsze dzieje

[gwpr-9] Jarosław Sidorowicz: Zarzucał sędziemu, że sprzyja opozycji i USA. Teraz został prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie. krakow.wyborcza.pl, 2023-09-21. [dostęp 2023-11-07].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]